Schaamteloze plug van caravantrekker...
Met de caravan in de bergen
Gaat u met de caravan naar het buitenland komt u al gauw heuvels en bergen tegen. Of een combinatie geschikt is voor dergelijke hellingen kunt u lezen in de trekkrachtberekeningen. Bedenk dat doorgaande (auto)snelwegen zelden steiler zijn dan 7% en dat hellingen op doorgaande wegen in het echte hooggebergte zelden veel meer zijn dan 12%. Toch kunt ook als u niet naar 'de bergen' gaat best onverwacht steilere hellingen tegenkomen.
Als wij spreken over rijden in de bergen bedoelen wij 'echte' bergen.... en niet het rijden over autosnelwegen die door de bergen gaan of het rijden over een korte helling van pakweg enkele honderden meters, hoewel ook daar onderstaande tips op van toepassing zijn.
Omhoog
In de trekkrachtberekeningen komt u percentages tegen die betrekking hebben op het wegrijden vanuit stilstand en percentages die gelden bij het rijden. Vaak zit daar een groot verschil tussen. Het blijven rijden, gang houden, is op elke helling belangrijk zeker met een caravan!
Gaat de weg omhoog dan merkt en ziet u (toerenteller / snelheidsmeter) dat de snelheid afneemt en dat gas bij geven geen, of nauwelijks effect meer heeft. Terugschakelen naar een lagere versnelling is het enige juiste wat u als chauffeur te doen staat. Soms moet u meerdere versnellingen terug omdat het motorvermogen ontoereikend is.
Tijdens het stijgen komt u uiteindelijk in die versnelling terecht waarbij een constante snelheid gehandhaafd kan worden, en dat mag best de eerste versnelling zijn. Heeft u een auto met een automaat, ook dan is het vaak beter tijdig handmatig terug te schakelen.
Is een helling echt steil voor uw combinatie (zie trekkrachtrapport) dan merkt u dat u niet met te weinig toeren kunt rijden (onder het maximaal koppel). De motor heeft dan te weinig kracht. Achter een fietser naar boven rijden kan bijvoorbeeld heel lastig, zo niet onmogelijk zijn! Ook bij bochten en hairpins zult u wellicht de snelheid niet te veel moeten laten zakken.
Bedenk dat tijdens die stijgingen veel van de motor en de aandrijflijn gevergd wordt. Zorg ervoor dat je auto in topconditie is en voorzien is van voldoende vloeistoffen, zoals olie en koelvloeistof. Houdt hierbij de lampjes en meters op het dashboard nauwlettend in de gaten.
Mocht de motor (te) warm worden, zet dan de airco uit en de verwarming van de auto aan! Wel even de ramen openzetten... De temperatuur van de motor loopt dan snel terug. Vaak helpt het ook om wat langzamer naar boven te rijden (minder gas te geven).
Bij voorwielaangedreven auto's is het verstandig op goed verharde wegen te blijven en er op bedacht te zijn dat de tractie van de voorwielen eindig is.
Afdalen
Naar beneden rijden lijkt eenvoudig maar is met een caravan veel lastiger dan naar boven. Bij het afdalen merkt u dat de snelheid snel toeneemt. Enkele keren remmen is geen probleem maar is de helling langer zult u moeten afremmen op de motor. Anders worden de autoremmen te warm en verliezen ze uiteindelijk hun werking.
Door tijdens het remmen terug te schakelen kunt u op de motor afremmen en neemt de snelheid langzamer toe. Echter doordat de auto als het ware blijft remmen wordt de oplooprem van de caravan ook na het loslaten van de autorem, niet meer gelost. In deze situaties gaat de caravan met slepende remmen afdalen. Hierdoor ontstaat een grote warmte ontwikkeling, die door de geringe aanlegkracht van de remvoering tegen de remtrommel slecht wordt afgevoerd. Het geheel kan leiden tot compleet verbrande remvoeringen, lagerschade etc.
Hoe is dit te voorkomen zult u zich afvragen. Dat is erg lastig, maar snelheid en gewicht zijn belangrijke factoren. Kies bij het afdalen een zodanige snelheid en versnelling dat tijdens de afdaling niet hoeft te worden geremd met de autorem. Veelal betekent dit dat de afdaling met een lage snelheid zal moeten beginnen. Als uw caravan niet te zwaar is en de oploopdemper van goede kwaliteit is, zou de oplooprem vrij kunnen blijven, maar op echt steile hellingen lukt dit ook niet of te weinig.
Vaak is er bij caravans sprake van maximale belading, c.q. enige overbelading en dan is de gebruikte oploopdemper meestal te zwak. Misschien is het mogelijk dat bij een ?berg? vakantie tijdelijk een zwaardere oploopdemper wordt gemonteerd.
Uitsluitend afremmen op de motor en een goedwerkende oploopdemper kan er voor zorgen dat de oplooprem niet in werking wordt gesteld. Duidelijk mag zijn dat indien de snelheid te hoog is geworden dat je de autorem inschakelt en daardoor de snelheid weer binnen veilige proporties wordt gebracht. Om na een remming met de autorem de oplooprem weer uit te schakelen zou in eerste aanleg tot stilstand moeten worden geremd, waarna tijdens het wegrijden de oplooprem wordt uitgeschakeld. Dit laatste wordt veelal niet gedaan door de bestuurder, waardoor er een reële kans bestaat dat je vervolgens met een slepende oplooprem de afdaling voortzet, met gevolgen als eerder omschreven.
Rijdt u een lange afdaling, stop dan na enkele kilometers om voorzichtig te voelen of de remmen warm zijn. Zijn ze heet (u kunt dan de velg niet aanraken met uw hand) wacht dan totdat de remmen afgekoeld zijn voordat u verder rijdt.
Eigenlijk zou je als consument kunnen zeggen dat technisch gezien de oplooprem niet zo geschikt is voor het doen van sterke afdalingen. Gelet op de huidige moderne elektronische mogelijkheden zou door fabrikanten bijvoorbeeld een sensor en een waarschuwingslamp voor het al dan niet in werking zijn van de oplooprem kunnen worden gemonteerd. Kost naar mijn mening niet veel euro?s. Ik denk hierbij aan een (groen/rood) lampje op de disselbak, zichtbaar via de binnenspiegel. Nog mooier zou een lampje op het dashboard van de auto zijn! Om enige zekerheid te waarborgen tot het al dan niet in werking zijn of blijven van de oplooprem, lijkt het me mogelijk op een (sterke) afdaling een kleine proef te doen.
Zet de caravan op de vastzetinrichting (handrem flink aantrekken), vervolgens ongeveer 10 cm met de auto naar voren rijden. De oplooprem is nu gelost. Zet de auto goed op de handrem en daarna de vastzetinrichting van de caravan lossen. Als de caravan nu gaat inlopen in deze situatie, dan is statisch gezien de oploopdemper niet in staat om de oplooprem buiten werking te houden. Zou men in deze situatie toch gaan afdalen dan zal zonder dat de autorem wordt gebruikt, de oplooprem over de gehele lengte van de afdaling slepen met het mogelijke gevolg van oververhitte remmen of erger. Verbrande remvoeringen of erger zal nagenoeg nooit onder garantie worden gerepareerd, omdat de bestuurder (door ondeskundig gebruik) de meeste blaam betreft. Om elke verhitte discussie met de fabrikant, importeur of dealer te voorkomen, kun je maar beter zorgen dat je het hoofd en de caravanremmen koel houdt.
Is de weg geschikt voor een caravan?
Enkele pas- en bergwegen zijn verboden voor caravans, maar is er geen verbod dan is de weg te rijden met een caravan! Uiteraard wil dat niet zeggen dat u met uw combinatie elke weg kan rijden.....
Als uit de trekkrachtberekening blijkt dat uw combinatie op 1500 meter hoogte op 10% helling nog kan wegkomen, dan zou ik me niet prettig voelen op een Alpenpas van meer dan 2000 meter met hellingen van 12%. Zou u dan moeten stoppen komt u immers niet meer weg. Voor uw combinatie is die weg dan niet geschikt. Sommige bergwegen kunnen zo smal zijn, dat u tegenliggers niet overal kunt passeren. Bent u niet in staat om dan eventueel achteruit te rijden is die weg voor u niet geschikt om met een caravan te rijden.
Het rijden in bergen vergt voor bestuurders van caravancombinaties meer ervaring en gevoel dan het rijden op vlakke wegen. Tijdens het BergTrainingsWeekend, onze caravan rijvaardigheidscursus in het uiterste zuiden van Limburg, komt heel veel meer ter sprake en krijgt u goed inzicht in uw eigen grenzen. Het e-book "Rijden in de Bergen" wordt daarbij ter beschikking gesteld, maar is ook los verkrijgbaar tegen een geringe vergoeding.
